પ્રાચીન સમયમાં, શિક્ષકને “ગુરુ” કહેવામાં આવતું હતું. ગુરુ એક એવી વ્યક્તિ છે જે હજારો વિદ્યાર્થીઓના જીવનને ઉજાગર કરે છે. સંસ્કૃતમાં, ગુરુનો શાબ્દિક અર્થ થાય છે અંધકાર દૂર કરનાર. તેથી જ ભારતીય પરંપરામાં ગુરુને સર્વોચ્ચ મહત્વ અને આદર આપવામાં આવે છે. શિક્ષકોને આજના વિશ્વમાં ગુરુ માનવામાં આવે છે કારણ કે તેઓ તેમના વિદ્યાર્થીઓને જ્ઞાન અને શક્તિ સ્થાનાંતરિત કરે છે. શિક્ષકના માર્ગદર્શનથી શીખનારનો માર્ગ આનંદમય અને સફળ બને છે. અહીં, અમે ગુજરાતીમાં શિક્ષક દિવસ નિબંધ પ્રદાન કર્યો છે. શિક્ષક દિવસ નિબંધ વિદ્યાર્થીઓને આપણે શા માટે શિક્ષક દિવસ ઉજવીએ છીએ, વિદ્યાર્થીઓના જીવનમાં શિક્ષકોની ભૂમિકા અને ભારતમાં દિવસ કેવી રીતે ઉજવવામાં આવે છે તેનાથી પરિચિત થવામાં મદદ કરશે.
શિક્ષકને બાળકના જીવનમાં માતા-પિતા પછી બીજા નંબરની સૌથી મહત્વપૂર્ણ વ્યક્તિ માનવામાં આવે છે. શિક્ષકોને માતા સમાન સ્થાન આપવામાં આવે છે કારણ કે તેઓ તેમનું આખું જીવન વિદ્યાર્થીઓને શિક્ષણ આપવામાં વિતાવે છે.
વિશ્વ શિક્ષક દિવસ 5 ઓક્ટોબર ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ વિવિધ દેશોમાં શિક્ષક દિવસ અલગ-અલગ તારીખે ઉજવવામાં આવે છે. ભારતમાં, શિક્ષક દિવસ દર વર્ષે 5 સપ્ટેમ્બરે ઉજવવામાં આવે છે. આ દિવસ શિક્ષકો દ્વારા સમાજમાં આપેલા યોગદાનને શ્રદ્ધાંજલિના ચિહ્ન તરીકે ઉજવવામાં આવે છે. આ તે દિવસ છે કે જે દિવસે ડૉ. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણનનો જન્મ વર્ષ 1888માં થયો હતો. તેમનું જન્મસ્થળ થિરુટ્ટની છે, જે આંધ્ર પ્રદેશ રાજ્યમાં આવેલું છે.
ડો. સર્વપલ્લી રાધાકૃષ્ણન એક મહાન શિક્ષક, ફિલોસોફર અને ભારત રત્ન પ્રાપ્તકર્તા હતા. તેઓ સ્વતંત્ર ભારતના પ્રથમ ઉપરાષ્ટ્રપતિ અને બીજા રાષ્ટ્રપતિ હતા. 1962-67 દરમિયાન, જ્યારે તેઓ ભારતના રાષ્ટ્રપતિ તરીકે દેશની સેવા કરી રહ્યા હતા, ત્યારે તેમના વિદ્યાર્થીઓ અને મિત્રોએ તેમને તેમનો જન્મદિવસ ઉજવવા વિનંતી કરી હતી. જેના જવાબમાં તેણે કહ્યું, “મારો જન્મદિવસ ઉજવવાને બદલે, જો 5 સપ્ટેમ્બરને શિક્ષક દિવસ તરીકે ઉજવવામાં આવે તો તે મારા માટે ગર્વની વાત હશે.” ત્યારથી, તેમના જન્મદિવસને શિક્ષક દિવસ તરીકે મનાવવામાં આવે છે.
શિક્ષકો વિદ્યાર્થીઓનું ભવિષ્ય ઘડે છે. તેઓ નવી પેઢીઓને વધુ સારી દુનિયા બનાવવા માટે શિક્ષિત કરવાની જવાબદારી ઉપાડે છે. એક મહાન શિક્ષક જ્ઞાન પ્રત્યેનો જુસ્સો અને માનવતા માટે તે જ્ઞાનનો ફેલાવો કરવા માટે હૃદયને ઉત્તેજન આપે છે. અન્ય કોઈપણ વ્યવસાયની તુલનામાં શિક્ષકો પાસે સૌથી મહત્વપૂર્ણ કામ છે. તેઓ તેમના શિક્ષણ દ્વારા ઘણા વિદ્યાર્થીઓના જીવનમાં પરિવર્તન લાવવાની શક્તિ ધરાવે છે અને આમ સમાજને અસર કરે છે.
શિક્ષકોની ભૂમિકા એક સહાયક જેવી છે જે વર્ગખંડમાં સહયોગી શિક્ષણને પ્રોત્સાહિત કરે છે. તેઓ વિદ્યાર્થીઓમાં માત્ર શૈક્ષણિક કૌશલ્યો જ નહીં પરંતુ બહુવિધ કૌશલ્યોના વિકાસમાં પણ મદદ કરે છે. તેઓ ઉદાહરણો, વાસ્તવિક જીવનના દૃશ્યો, વગેરેની મદદથી વિષયોને સમજાવવા માટે વાસ્તવિક જીવનના જોડાણો દોરે છે. શિક્ષકો જ્ઞાન, સારા મૂલ્યો, પરંપરા, આધુનિક સમયના પડકારો અને તેમને દૂર કરવાની રીતો આપીને શીખવાની મજા બનાવે છે. આમ, શિક્ષકોનો પ્રભાવ વર્ગખંડની બહાર વિસ્તરે છે. તેઓ માત્ર શાળાના શિક્ષણની ગુણવત્તામાં સુધારો કરતા નથી પરંતુ તેમના વિદ્યાર્થીઓના જીવનને પણ સમૃદ્ધ બનાવે છે.
દરેક વ્યક્તિના જીવનમાં શિક્ષકોનું યોગદાન મોટું હોય છે. તેઓનું સન્માન અને સન્માન કરવામાં આવે તે જરૂરી છે. ભારતમાં, શિક્ષક દિવસની પૂર્વસંધ્યાએ, ભારતના રાષ્ટ્રપતિ દ્વારા ગુણવત્તાયુક્ત શિક્ષકોને રાષ્ટ્રીય શિક્ષક પુરસ્કાર આપવામાં આવે છે. પ્રાથમિક, મધ્યમ અને માધ્યમિક શાળાઓમાં કામ કરતા શિક્ષકોની પ્રશંસા કરવા બદલ જાહેર કૃતજ્ઞતા તરીકે પુરસ્કારો આપવામાં આવે છે. રાષ્ટ્રીય શિક્ષક પુરસ્કારનો હેતુ દેશના કેટલાક શ્રેષ્ઠ શિક્ષકોના અનન્ય યોગદાનની ઉજવણી કરવાનો અને તેમનું સન્માન કરવાનો છે.
શિક્ષક દિવસ એ શિક્ષકો અને વિદ્યાર્થીઓ વચ્ચેના સુંદર જોડાણની ઉજવણી માટેનો એક અદ્ભુત પ્રસંગ છે. આ દિવસને વધુ યાદગાર બનાવવા માટે, શાળાઓ અને કોલેજોમાં વિદ્યાર્થીઓ શિક્ષકો માટે વિવિધ પ્રવૃત્તિઓ અને રમતોનું આયોજન કરે છે. તેઓ નૃત્ય કરે છે, ગીતો ગાય છે, શિક્ષકોની નકલ કરે છે, કવિતાઓ સંભળાવે છે, વગેરે. કેટલાક વિદ્યાર્થીઓ તેમના શિક્ષકોને ફૂલો અને હાથથી બનાવેલા કાર્ડ ભેટ આપીને આભાર માને છે. જે વિદ્યાર્થીઓ શાળા અને કોલેજમાંથી પાસ આઉટ થાય છે તેઓ આ દિવસે તેમના શિક્ષકોને મળવાનો પ્રયાસ કરે છે અને તેમની શુભેચ્છાઓ જણાવે છે. જો તેઓ દૂર હોય, તો તેઓ તેમને સંદેશ મોકલે છે અથવા તેમને કૉલ કરે છે.